The Institución de la Regla y hermandad del sanctissimo sacramento by Teresa Enríquez, royal lady of the Catholic Monarchs, in the Cathedral of Toledo. A writing from 1502 in the Hougthon Library at Harvard University

Authors

DOI:

https://doi.org/10.59530/ANTHANN.2023.70.7

Keywords:

Teresa Enríquez, Eucharistic Confraternity, Toledo, San Lorenzo in Damaso, Eucharistic devotion, Eucharist, Rome, Harvard

Abstract

The document presented here contains the testimony of one of the oldest Eucharistic confraternities in the modern history of the Church. Its current location is the Hougthon Library at Harvard University, from where it came from Toledo. It was commissioned by Doña Teresa Enríquez −Lady of Torrijos−, in 1502, for the Chapel of St. Peter in the Primate Cathedral of St. Mary of Toledo in Spain. The importance of the document lies in the fact that it became the model for the Compagnia or Confraternità del SS. Sacramento e delle cinque piaghe of the Basilica of San Lorenzo in Damaso in Rome in 1506. From this Roman archconfraternity and from the confraternity that Enriquez herself founded in Torrijos, also in 1508, Eucharistic worship spread throughout Christendom up to the present day.

References

Anónimo. Este tratado es de la missa llámase Memoria de nuestra redemption. Valladolid: Pedro Giraldi y Miguel de Planes, 12 VI 1997 [Biblioteca Nacional de España (=BNE), Inc/2713].

Bayle, Constantino, S. J. La Loca del Sacramento Dª Teresa Enriqvez. Madrid: Administración de Razón y fe, 1922.

Beringer, Franz. Les Indulgences. Leur nature et leur usage II. Paris: Lethielleux, éditeur, 1893.

Castro y Castro, Manuel. Teresa Enríquez, la “Loca del Sacramento” y Gutierre de Cárdenas. Toledo: Diputación Provincial de Toledo, 1992.

Congregatio de Causis Sanctorum, P. N. 2395, Toletana. Beatificationis et canonizationis sevae Dei Teresiae Enriquez, chistefidelis laicae et matrisfamilias (1456-1529). Positio super vita, virtutibus et fama sanctitatis. Roma: Res srl, 2018.

Cummins, Tom. «144. Institucion de la regla y hermandad dela Cofadria del Sanctissimo Sacramento», en Beyond Words: illuminated Manuscripts in Boston Collections, editado por Jeffrey F. Hamburger, William P. Stoneman, Anne-Marie Eze, Lisa Fagin Davis y Nancy Netzer, 181-182. Boston: McMullen Museum of Art, Boston College, 2016.

De Mendoza, Íñigo. Tratado breve y muy bueno de las ceremonias de la missa con sus contemplaciones. Sevilla: Juan Pegnitzer, Magno Herbst y Tomás Glockner, 7 VI 1499 [BNE, Inc/518(2)].

De Talavera, Hernando. Breve y muy provechosa doctrina de lo que deve saber todo christiano. Granada: Meinardo Ungut y Juan Pegnizer, c. 1496 [Real Biblioteca del Monasterio del Escorial, sig. 30-V-29].

De Talavera, Hernando. ¿Cómo se ha de comulgar?. Editado por Jesús R. Folgado García. Granada: Nuevo Inicio, 2019.

Docampo, Javier. «La iluminación de manuscritos durante el reinado de Isabel la Católica: Nuevas consideraciones», en La miniatura y el grabado de la Baja Edad Media en los archivos españoles, coordinado por María del Carmen Lacarra Ducay, 238, nota 31. Zaragoza: Institución Fernando el Católico, 2012.

Enríquez, Teresa. Testamento hológrafo de doña Teresa Enríquez, otorgado en la villa de Torrijos ante el escribano y notario don Diego Pérez de Lequeitio, Torrijos, 30 de marzo de 1528, Archivo de los Duques de Maqueda, Barcelona, editado por Fernández, Amaya. Teresa Enríquez. La loca del sacramento. Madrid: BAC, 2001.

Este devoto libro se llama carro de las donas, trata la vida y muerte del hombre christiano tiene cinco libros de grandes y sanctas doctrinas. Valladolid: Juan de Villaquirán, 1542.

Fernández, Amaya. Teresa Enríquez. La loca del sacramento. Madrid: BAC, 2001.

Fernández de Córdova Miralles, Álvaro. «Imagen de los Reyes Católicos en la Roma pontificia». En la España Medieval 28 (2005): 259-354.

Folgado García, Jesús R. Memoria de nuestra redención. Tratado sobre la misa. Barcelona: Centre de Pastoral Litúrgica de Barcelona, 2016.

Folgado García, Jesús R. Tratado de lo que significan las ceremonias de la misa. La oración litúrgica en fray Hernando de Talavera. Barcelona: Centre de Pastoral Litúrgica de Barcelona, 2017.

Folgado García, Jesús R. «Nominatissima urbs Granate: The Cultural Clash between Islam and Christianity after the Capitulation of the Nasrid Kingdom and Its Repercussions on the Arts». Religions 14 (2013): 873.

Libro de Camarlengo de la Iglesia de los Años de 1502, 1503, 1505 y 1506, Roma, Archivo de la Obra Pía, MS 496.

Libro delli Decreti overo Constitutioni de la Venerabili arcicompagnia del Sacratissimo Corpo di Nostro Signore, fondata nella Chiesa di Sonto Lorenzo in Damaso. Roma, 1541.

Marchena Hidalgo, Rosario. «Miniaturas sevillanas y museos de Estados Unidos». Laboratorio de Arte 32 (2020): 21-42.

Méndez, Francisco, OSA. Typographia española o Historia dela introducción, propagación y progresos del arte de la imprenta española. A la que antecede una Noticia general sobre la Imprenta de la Europa, y de la China: adornado todo con Notas instructivas y curiosas I. Madrid: Viuda de Joachín Ibarra, 1796.

Paulo III, Dominus noster Jesus Christus, 30 de noviembre de 1539 en Sumario de las Gracias e Indulgencias, Favores y Privilegios que liberal ofrece a todas las Cofradías del Santísimo Sacramento, canónicamente establecidas, la Cofradía del Santísimo Sacramento establecida con el título de Minerva, en la parroquial capilla de San Pedro, sita en esta Primada Iglesia. Sácase a luz por Don Josef Pedro Laguna, Cura propio de dicha Parroquial. Madrid: Manuel Martín, 1729.

Pereda, Felipe. Las imágenes de la discordia. Política y poética en la imagen sagrada en la España del 400. Madrid: Marcial Pons, 2007.

Pérez de Moya, Juan. Varia historia de sanctas e illustres mugeres en todo género de virtudes. Madrid: Francisco Sánchez, 1583.

Poós, Ádam. San Lorenzo in Damaso a Roma. Roma: GBE, 2015.

Silleras-Fernández, Núria. «Mystical traditions are political. The life and afterlife of Teresa Enríquez». English Language Notes 56 (2018): 223-229.

Vagero, Andrés. «Viaje por España del magnífico Micer Andrés Navagero, Embajador del Venecia al Emperador Carlos V», en Viajes por España de Jorge de Einghen, del Baron Leon de Rosmithal de Blatna, de Francisco Guicciardini y de Andrés Navajero, editado por Antonio María Fabie, 233-352. Madrid: Librería de los bibliófilos, 1879.

Wieck, S. Late medieval and renaissance illuminated manuscripts 1350-1525 in the Hougton Library, Cambrigde: The department of printing and graphic arts Harvard College Library, 1983, 100-101.

Yarza, Joaquín. «Los Reyes Católicos y la miniatura», en Las artes en Aragón durante el reinado de Fernando el Católico (1479-1516), coordinado por María del Carmen Lacarra Ducay, 63-98. Zaragoza: Institución Fernando el Católico, 1993.

Published

2023-12-08

How to Cite

Folgado García, Jesús R. 2023. “The Institución De La Regla Y Hermandad Del Sanctissimo Sacramento by Teresa Enríquez, Royal Lady of the Catholic Monarchs, in the Cathedral of Toledo. A Writing from 1502 in the Hougthon Library at Harvard University”. Anthologica Annua, no. 70 (December):205-53. https://doi.org/10.59530/ANTHANN.2023.70.7.

Issue

Section

Artículos